Trên bản nhạc thì việc sử dụng Pedal cũng được thể hiện bằng ký hiệu Ped (dẫm pedal) và * (nhả pedal). Tuy nhiên có khá nhiều bạn vẫn bối rối khi sử dụng Pedal để thể hiện tác phẩm. Nếu cứ giữ Pedal thì âm thanh sẽ bị vang “ầm lên” do các nốt được “trộn lẫn” hoà vào nhau kéo dài, không dùng Pedal thì tiếng đàn nghe rời rạc, không mềm mại và không có chiều sâu trong cách thể hiện, ngay đến trong nhiều bản nhạc không ghi rõ cách sử dụng thì các bạn đó cũng không biết chỗ nào dẫm, chỗ nào nhả Pedal …
Sau phần hướng dẫn sử dụng upright piano ở kì trước, chúng ta tiếp tục phần 2 này tập trung vào pedal của đàn piano. Pedal piano upright hay grand đều có quy tắc chung. Nên bài viết sau sẽ giới thiệu và chia sẻ kinh nghiệm sử dụng pedal đàn piano một cách hợp lý áp dụng cho cả 2 loại.
– Bạn có thể để ý các cây đàn piano cũ, thuộc thế hệ trước chỉ có 2 Pedal, còn các đàn piano mới hiện nay đại đa số có 3 Pedal.
– Công dụng của 3 chiếc Pedal này tính từ trái sang phải là:
+ Pedal dùng nhả bàn phím
+ Pedal dùng giảm tiếng khi chơi ban đêm,
+ Pedal vang.
Trong đó pedal vang thường được sử dụng hơn cả.
Về nguyên tắc sử dụng pedal vang như sau: Các bạn nên tránh sử dụng Pedal vang ở những quãng 2 (kể cả trưởng và thứ) cũng như không dùng pedal vang khi bài hát đã chuyển sang hợp âm mới.
Khi dẫm Pedal ở những quãng 2 là những nốt có cao độ gần nhau, các nốt sẽ bị “nhoè” làm người nghe khó phân biệt các nốt một cách rõ ràng. Hoặc khi đã chuyển sang hợp âm mới các bạn vẫn tiếp tục giữ Pedal thì các nốt của cả 2 hợp âm cũ và mới sẽ vang lẫn vào nhau. Tạo nên một hoà thanh mới, đôi khi khá khó nghe Các bạn hãy thử chơi hợp âm Đô trưởng (Đồ, Mi, Son), đồng thời giữ Pedal và đổi sang hợp âm Sol bảy (son, si, re, fa) chẳng hạn. Các bạn sẽ thấy điều này khá rõ ràng.
Như vậy Pedal sẽ sử dụng rất hiệu quả khi các bạn chơi các nốt trong cùng hợp âm (appe chẳng hạn), khi có các dấu luyến câu sao cho mềm mại v.v… Trước khi chuyển sang hợp âm mới, chuyển câu … các bạn nhớ nhấc pedal thật nhanh và dẫm ngay khi chuyển sang hợp âm mới, câu mới, và khi kết cuối tác phẩm Piano, nếu kết bài bằng một appe, thì việc dẫm Pedal sẽ cực kỳ hiệu quả, cho tiếng đàn mềm mại, rất Pro. Ở đây, chúng ta cần tập luyện sử dụng pedal cho thuần thục, nhuần nhuyễn một cách tự nhiên thành phản xạ.
Pedal được coi như “linh hồn” của cây đàn Piano. Nếu sử dụng đúng cách nó có khả năng tạo ra các âm thanh mượt mà, êm dịu làm rung động lòng người. Tuy nhiên việc xác định thời điểm để sử dụng Pedal không phải đơn giản. Ngay kể cả những pianist chuyên nghiệp cũng không đồng nhất quan điểm trong quá trình thể hiện tác phẩm.
Đối với các bạn mới tập Piano, trước tiên nên tuân thủ hướng dẫn của giáo viên. Trong quá trình luyện tập cũng nên lắng tai nghe hiệu quả âm thanh do việc sử dụng pedal của mình tạo nên để từ đó rút kinh nghiệm cho việc sử dụng. Thông thường các bạn sẽ được giáo viên chỉ dẫn cách dẫm Pedal phối hợp đồng thời cùng lúc với tay chơi hợp âm hoặc bắt đầu ô nhịp, phách mạnh.
Nhưng đối với những người có kinh nghiệm chơi piano lâu năm thì lại có một kinh nghiệm sử dụng Pedal khác hẳn. Đó là việc sử dụng Pedal theo kiểu dẫm “lỗi nhịp”. Nghĩa là Pedal sẽ được dẫm ngay sau khi hợp âm được đánh. Tập theo cách này dần dần tạo cho bạn thói quen nhấn bàn đạp ngày sau động tác của tay. Các bạn phải tập luyện nhiều để sao cho tay và chân phối hợp được nhịp nhàng, chân sẽ dẫm chính xác trong khoảng thời gian rất ngắn ngủi để sao cho tiếng đàn được tròn đầy, mềm mại một cách tinh tế, đầy tính nghệ thuật.
TRUNG TÂM TÀI NĂNG TRẺ
NHẬN DẠY ĐÀN PIANO, ORGAN, GUITAR, VIOLIN, TRỐNG, LUYỆN THANH TẠI NHÀ
CẦN TƯ VẤN THÊM QUÝ PHỤ HUYNH LIÊN HỆ: 090 333 1985 – 09 87 87 0217
WEB: www.hocdan.org
Email: info@giasutainangtre.vn